سنگ چینی

 سنگ چینی یا کریستال

احتمالا اسم سنگ چینی یا سنگ کریستال را شنیده باشید. سنگ چینی هم مانند سایر سنگ ها ویژگی ها و قابلیت های ویژه ی خود را دارد و از این سنگ برای برطرف کردن نیاز های مختلف استفاده می شود.

بافت سنگ چینی بافتی کریستال مانند است که در واقع توده سنگ های آهکی یا دولومیتی می باشد که تحت فشار و گرما دوباره متبلور شده اند.

از همین جهت از دسته سنگ های دگرگونی به شمار می رود. قیمت مناسب این سنگ باعث شده است تا از آن در ساختمان سازی استفاده های زیادی شود. در ادامه قصد داریم تا شما را با ویژگی های این سنگ آشنا کنیم.

سنگ چینی چیست؟

این سنگ از خانواده سنگ های مرمریت می باشد که در قسمت های مختلف از لحاظ میزان دگرگونی و بعضی ترکیبات شیمیایی متفاوت اند. در ساختار این سنگ اغلب بلور های درشتی به چشم می خورند که باعث متفاوت شدن آن از سنگ های کربناتی رسوبی می شود.

تصور اشتباهی که اکثرا در مورد سنگ چینی وجود دارد این است که این سنگ از چین وارد شده است. در واقع این سنگ محصول معادن کشور ما، ایران می باشد و در دسته های سنگ چینی الیگودرز، سنگ کریستال ابری، سنگ سیرجان و … نام گذاری می شود.

اصطلاح سنگ چینی در ایران، در حدود دو دهه است که رواج یافته است. حدس این است که به این دلیل از اصطلاح سنگ چینی استفاده می شود که این سنگ در ضخامت های کم، در مقابل ضربه صدای چینی می دهند. این سنگ از نظر تنوع رنگی دارای مدل های کمی می باشد و به طور معمول به رنگ سفید، سفید با هاله یا رگه های زرد دیده می شود.

کشورهای خارجی به سنگ چینی، سنگ کریستال Crystalline Marble) ) می گویند و آن را با این اسم می شناسند.اما به طور معمول در بین افراد جامعه به آن سنگ چینی گفته می شود. ریشه این نام به دو علت زیر می رسد:

1. زمانی که به سنگ کریستال ضربه ای وارد شود، صدای چینی می دهد.
2. رنگ روشن سنگ کریستال تداعی کننده محصولات و ظروف چینی می باشد.

ویژگی های سنگ چینی

به طور معمول این نمونه سنک دارای بلور های درشت به رنگ سفید و یا خاکستری روشن تا کرم می باشد. کانی اصلی تشکیل دهنده سنگ کریستال، کانی کلسیت می باشد. البته در برخی از آن ها کوارتز هم وجود دارد که هر چقدر میزان آن بیشتر شود، میزان سختی سنگ هم افزایش می یابد.

آنالیز سنگ چینی

این نمونه سنگ در انواع فضا ها و پروژه های ساختمانی بسیار پرکاربرد است. به کارگیری سنگ چینی برای نما و فضاهای بیرونی ساختمان بسیار فنی است. این نمونه سنگ به میزان سنگ های تراورتن و سنگ های گرانیت جذب کنندگی و نچسب بودن ندارد ولی دقیقا سنگ چینی در بین این دو تا سنگ قرار دارد.

در سال های اخیر سنگ کریستال(چینی) را به شکل برش های اسلب تولید کرده اند، که این امکان استفاده از آن ها در فضا های داخلی و و ایجاد محیطی جذاب و لاکچری را برای سازندگان فراهم می کند.

برای برش آن از دستگاه های برش سنگ نرم استفاده می شود. با توجه به کم بودن میزان خلل و فرج در این سنگ، نیاز به استفاده از توری و رزین خاصی نمی باشد.

برای اینکه از میزان مقاومت سنگ و طول عمل طولانی آن اطمینان حاصل شود، معمولا از سنگ های ضخیم تر (هشت سانتی متری) استفاده می شود.

جلای بی نظیر و خیره کننده ای که این سنگ دارد باعث شده است تا مورد توجه بسیاری از معماران و طراحان ساختمانی قرار بگیرد.

موارد کاربرد سنگ چینی

در کشور ما، ایران، استفاده از این نوع سنگ به خصوص در مناطق گرمسیر از قدیم رایج بوده. استفاده از این سنگ در نمای ساختمان به دلیل رنگ روشنی که دارد باعث در امان نگه داشتن ساختمان از گرما می شود.

در چندین سال پیش از سنگ کریستال در ساختمان سازی، به خصوص در نمای سازه ها استفاده می کردند. اما با توجه به ناکارآمد بودن آن در نما و همچنین نداشتن تنوع رنگی مناسب، توسط سنگ هایی مانند سنگ تراورتن و… جایگزین شد.

در نتیجه با توجه به اینکه در سال های قبل میزان استفاده از این سنگ کمتر شده است، میزان استخراج آن هم به نسبت کاهش یافته است.

بیشتر سنگ های که در بازار هستند سفید رنگ می باشند و رگه ای ندارند. وهمچنین در نوع کریستالی آن ها، بلور های ریزی وجود دارد. معمولا از سنگ هایی که بافت آن ها کریستالی است در تزئینات ساختمانی و همچنین ساخت مجسمه های سنگی استفاده می کنند.

به دلیل استحکام و دوام بسیار بالایی که این سنگ دارد، در اکثر بخش های ساختمان (از جمله مکان های دارای رطوبت و یا فضاهای خشک) مورد استفاده قرار می گیرد.

در مقابل نفوذ و ورود آب بسیارمقاوم است، به خاطر همین ویژگی مهم از این سنگ در فضاهایی که نیاز به نظافت دائم دارند مثل، سرویس های بهداشتی استفاده می کنند.

کاربرد دیگر این نوع سنگ در ساخت بلوک جدول های خیابان است. علاوه بر این در مناطق گرمسیر هنوز هم از این سنگ در نمای ساختمان استفاده می کنند تا بتوانند مانع از جذب گرما شوند و ساختمان را خنک نگه دارند.

برخی موارد کاربرد آن

به صورت سنگ مکمل در کنار سنگ های تراورتن تیره که در کف استفاده می شوند، کاربرد دارد.

در کف و یا نمای داخلی ساختمان ها به ورت فورمچ و یا بوک مچ مورد استفاده قرار می گیرد.

در سرویس بهداشتی، حمام و مستر، استخر و… کاربرد دارد.

به صورت طولی در نمای بیرونی ساختمان ها استفاده می شود.

به صورت کیوبیک در سنگ فرش خیابان ها استفاده می شود.

در ساخت مبلمان شهری، طرح های فانتزی در پارک ها و محیط های شهرداری استفاده می شود.

معادن سنگ چینی در ایران

همانطور که پیشترگفتیم، معادن زیادی در ایران وجود دارد که می توان از آن ها این مدل سنگ را استخراج کرد. از معروف ترین معدن سنگ چینی در ایران می توان به معدن سنگ چینی الیگودرز، معدن سنگ یزد، معدن سنگ چینی نی ریز، معدن سنگ چینی سیرجان و معدن سنگ چینی ازنا اشاره کرد.

کانی های سازنده

از کانی های تشکیل دهنده این نمونه سنگ  می توان به کانی هایی مانند هماتیت، کوارتز، سیمونیت، گرافیت و… اشاره کرد. اصلی ترن کانی در تشکیل سنگ چینی، کانی کلسیت و ولاستونیت می باشد. هر چقدر میزان کانی کوارتز در این سنگ بیشتر باشد، سختی سنگ هم بیشتر خواهد شد.

سنگ چینی سفید

به طور کلی سنگ چینی رنگ بندی بسیار گسترده ای ندارد. این سنگ معمولا به رنگ سفید و بلورین دیده می شود. اما در مواردی هم به رنگ های دیگری مانند خاکستری روشن تا تیره، سبز، صورتی، قرمز، زرد و کرم مشاهده شده است. دلیل اصلی به وجود آمدن این رنگ بندی، وجود کانی های مختلف در سنگ می باشد.

در صورتی که در این سنگ کربن وجود داشته باشد رنگ آن به خاکستری تیره و روشن تبدیل می شود. وجود کلریت و انواع سیلیکات ها در سنگ چینی موجب به وجود آمدن طیف رنگ سبز در آن ها می شود.
دو کانی لیمونیت و کربنات منگنز(هماتیت) به ترتیب رنگ زرد مایل به کرمی و رنگ قرمز یا صورتی را در سنگ چینی به وجود می آورند.

مزایای سنگ چینی

ازاین سنگ با خیال راحت می توان در نمای ساختمان بهره برد، علت این امر مقاومت بالای آن در مقابل هوازدگی های سطحی و البته عمقی می باشد.
این نوع سنگ به دلیل رنگ روشنی که دارد گرما را به میزان بسیار کمی جذب می کند از این رو یک سنگ خنک محسوب می شود.

سنگ چینی دارای ذراتی بلورین می باشد و می تواند نور را از خود عبور دهد.
با توجه به کمبود میزان تخلخل در سنگ چینی، این سنگ در برابر نفوذ آب مقاوم است و حتی در صورت قرارگیری در مجاورت آب آن هم برای مدت زمان طولانی، آسیبی نمی بیند.

سنگ چینی دارای مقاومت فشاری، استحکام و طول عمر بالایی می باشد و در مقابل ضربه دچار ترک خوردگی نم شود.
سنگ چینی قابلیت حکاکی دارد و می توان به راحتی نقش و نگار های متنوعی را بر روی آن ایجاد کرد.

انواع سنگ چینی

معروف ترین و بهترین نوع سنگ چینی در ایران، سنگ کریستال ازنا است که با نام سنگ کریستال ایرانی هم شناخته می شود. این سنگ اولین بار توسط مرحم حاج قنبر رحیمی که به ارباب قنبر شهرت داشتند، به بهره برداری رسید.

از این رو سنگ چینی ازنا به سنگ چینی ارباب هم شناخته می شود. سنگ چینی ازنا در مقایسه با سایر سنگ های کریستال (چینی) دارای کیفیت خوبی می باشند.

از سایر مدل های این سنگ می توان به سنگ چینی نی ریز، سنگ چینی سیرجان، سنگ چینی الیگودرز، سنگ چینی بروجرد، سنگ چینی گلکسی، سنگ چینی پرشین اسکاتو، سنگ چینی جلبر، سنگ چینی لایبید، سنگ چینی روما، سنگ چینی هرات، سنگ چینی قروه و سنگ چینی پولاریس اشاره داشت.